İstanbul Araştırmaları Enstitüsü, Atatürk’ün 80. vefat yılı sebebiyle “Atatürk Konuşmaları” başlıklı bir konferans serisi sunuyor. Serinin son konferansını “Atatürk Döneminde Gündelik Yaşam: 1918-1938” başlığıyla Prof. Dr. Zafer Toprak gerçekleştiriyor.

Cihan Harbi’nin ve Milli Mücadele’nin neden olduğu köklü dönüşümler yeni kurulan Cumhuriyet Türkiye’sini derinden etkilemişti. Yeni bir devlet yapılanması, köklü reformlar, bu arada uzun savaş yılları sonucu Osmanlı’nın değerlerinde görülen aşınma, 20’li yıllarda toplum katında toplumsal travmaya neden olmuştu. Cumhuriyet kadroları ancak 30’lu yıllarda bu travmanın üstesinden gelebildi. Gündemdeki en önemli sorun nüfus darboğazıydı. Bu sorunun çözümünde etkin bir sağlık politikası yürütüldü. Öte yandan aile kurumunu pekiştirecek önlemler alındı. “İdeal” eksikliğini giderici kurumsal düzenlemelere gidildi. Özellikle halkevleri bu alanda önemli bir boşluğu doldurdu. Yeni bir dil ve tarih anlayışı geçmişle bağların koparılmasını sağladı. Darwinyen bir tarih anlayışıyla laik toplum yapısının temelleri atıldı. Antropoloji diğer bilim dalları için bir esin kaynağı oldu. Toplumda giderek kültüralizm hakim oldu. Cumhuriyet Türkiyesi’nin geleceğe bakışı köklü bir kültür devrimini gerekli kılıyordu. İki dünya savaşı arası evre bu tür bir girişimi olanaklı kılıyordu. Avrupa’nın katastrofik çöküşü Türkiye’ye farklı bir güven duygusu aşılamıştı.

Prof. Dr. Zafer Toprak, Saint Joseph Fransız Lisesi’nin ardından Mülkiye’nin Diplomasi ve Dış Münasebetler şubesinden mezun oldu. Yüksek lisansını Londra Üniversitesi'nde, doktorasını İstanbul İktisat Fakültesi'nde yaptı. St. Olaf Üniversitesi’nden fahri doktora aldı. Akademik çalışmaları 19. ve 20. yüzyıl Türkiyesi üzerine yoğunlaştı. 1972 yılında Londra Üniversitesi'nde öğretim görevliliğine başladı. 1977'de Boğaziçi Üniversitesi Beşeri Bilimler Bölümü'ne katıldı. Minnesota ve Paris üniversitelerinde konuk öğretim üyesi olarak bulundu. 1992-2013 yılları arası Boğaziçi Üniversitesi’nin çağdaş Türkiye ağırlıklı yüksek lisans ve doktora programlarının yer aldığı Atatürk Enstitüsü’nün başında bulundu. Halen Boğaziçi Üniversitesi ve Koç Üniversitesi'nde ders vermektedir.